Mua bán nhà đất không chính chủ được hiểu là người bán không đứng tên trên sổ đỏ. Đơn cử như trường hợp của chị Trang (Quận 7, TP HCM) mua một mảnh đất của ông A nhưng em trai ông A là ông B mới là người đứng tên. Vì nghĩ rằng người bán (ông A) và người đứng tên trên sổ đỏ (ông B) là anh em nên việc sang tên chỉ là sớm muộn. Vì không muốn bỏ lỡ cơ hội mua đất với giá rẻ, chị Trang nhanh chóng xuống tiền.
Tuy nhiên ông A và ông B hiện đang xảy ra tranh chấp, ông B kiên quyết kiện gia đình chị Trang để đòi lại mảnh đất mà mình đứng tên. Lúc này, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa chị Trang và ông A được xem như vô hiệu. Vô tình, chị Trang bị vướng vào kiện tụng, tranh chấp, thậm chí là có nguy cơ mất cả đất .
Không những mất tiền tiền oan, việc mua đất không chính chủ như chị Trang còn tiềm ẩn nhiều rủi ro khác, nguy hiểm nhất là việc mua đất rồi nhưng không thể sang tên, đổi chủ. Theo Luật Đất đai 2013, khoản 3 Điều 167, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải được công chứng. Khi làm thủ tục công chứng cần phải có sổ đỏ hoặc các giấy tờ về quyền sử dụng đất hợp pháp (đứng tên người bán). Trường hợp đất không chính chủ (sổ đỏ đứng tên một người khác) sẽ bị từ chối công chứng. Lúc đó, người mua dù đã bỏ tiền mua lô đất nhưng vẫn không được công nhận quyền sở hữu.
Ngoài ra, khi mua nhà đất không chính chủ, nếu mảnh đất đó bị Nhà nước thu hồi, người mua sẽ không được bồi thường. Lý do là bởi trong trường hợp này, người được đền bù là người đứng tên trong sổ đỏ chứ không phải người mua hay người sử dụng đất. Vì vậy, người mua cần nắm rõ để tránh ham rẻ mà vội vàng mua nhà đất không chính chủ.

Mua nhà đất không chính chủ là mua cả rủi ro?
Kinh nghiệm để tránh mua nhà đất không chính chủ
Để hạn chế tối đa rủi ro có thể xảy đến khi mua đất không chính chủ, người mua nên yêu cầu người bán làm thủ tục sang tên, khi người đó sang tên xong thì mới thực hiện thủ tục chuyển nhượng. Ngoài ra, để mua bán được an toàn, chọn đúng nhà đất chính chủ cần lưu ý những kinh nghiệm sau đây:
Đối với những trường hợp mua nhà, đất thổ cư:
– Kiểm tra giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu đất. Nếu trường hợp là nhà ở thì phải có các giấy tờ như: bản vẽ hiện trạng nhà ở, thông báo, biên lai nộp thuế trước bạ
– Kiểm tra chứng minh nhân dân của người bán, đảm bảo họ là chủ sở hữu ngôi nhà.
– Không thực hiện các giao dịch mua bán nhà đất bằng giấy viết tay.
– Kiểm tra tình trạng pháp lý nhà đất tại các cơ quan có thẩm quyền. Xem xét đất có bị vướng tranh chấp, thuộc diện thu hồi hay nằm trong dự án quy hoạch không?
Đối với những trường hợp mua căn hộ chung cư:
– Yêu cầu được xem giấy chứng nhận kinh doanh, giấy phép xây dựng, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hồ sơ nộp thuế sử dụng đất.
– Tìm hiểu kỹ nhà đất có đang nằm trong diện quy hoạch hay không.
– Xem xét kỹ hợp đồng mua bán, có thể nhờ sự tư vấn của luật sư, người có kinh nghiệm giúp để phát hiện những thông tin không đồng nhất, tránh tình trạng tiền mất tật mang.
Tổng hợp bởi Trang tin bất động sản Đà Nẵng – Quảng Nam