Vừa qua, TP. Hồ Chí Minh đã chính thức đưa ra yêu cầu rà soát lại tất cả những giao dịch bất động sản đáng ngờ. Thực hiện theo chỉ đạo của Bộ Xây dựng để phòng chống nạn rửa tiền xảy ra.
Hướng đến mục tiêu chống rửa tiền trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản (BĐS), Sở Xây dựng TP. Hồ Chí Minh vừa có công văn yêu cầu tất cả các doanh nghiệp, sàn giao dịch, môi giới BĐS trên địa bàn thực hiện đúng quy định nội bộ về phòng chống nạn rửa tiền, chống tài trợ khủng bố theo quy định của pháp luật.
Đề xuất có khả thi?

Giao dịch bất động sản đáng ngờ cần được kiểm soát chặt chẽ
Theo công văn của Sở Xây dựng, các sàn giao dịch BĐS cần thực hiện quy định để nhận biết khách hàng, liên tục cập nhật thông tin khách hàng, rà soát tất cả giao dịch. Đối với những khách hàng có rủi ro cao thì nên áp dụng biện pháp tăng cường.
Đồng thời, Sở cũng đề nghị những doanh nghiệp kinh doanh BĐS đánh giá rủi ro từ tiền tài trợ khủng bố tại tổ chức của mình về các giao dịch BĐS. Đối với những giao dịch tiền mặc có trị giá từ 300 triệu trở lên, doanh nghiệp cần lập và gửi báo cáo về Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (thuộc Bộ Xây dựng), Cục Phòng chống rửa tiền (thuộc Ngân hàng Nhà nước)
Tổng giám đốc công ty VNG Real – ông Đinh Duy Trinh thừa nhận, hiện nay người dân khi đi mua BĐS sẽ có 2 hình thức thanh toán: Chuyển khoản hoặc tiền mặt. Đa phần người dân vẫn muốn trực tiếp đến công ty lấy giấy tờ, hóa đơn để yên tâm. Nếu lỡ như sau này có vấn đề thì vẫn còn có bằng chứng để khỏi kiện. Vì vậy, những giao dịch trên thị trường đa số đều bằng tiền mặt.
“Quy định vẫn còn chung chung, chế tài không đủ mạnh, đồng thời không có hậu kiểm. Các sàn giao dịch có thể khai báo không đầy đủ, không trung thực hay thậm chí là không khai báo. Do đó, việc yêu cầu các doanh nghiệp báo cáo các giao dịch trên 300 triệu đồng là rất khó để kiểm soát” – Ông Trinh chia sẻ
Phòng chống rửa tiền phải là quy định bắt buộc nhưng thực hiện như thế nào lại là câu chuyện khác!
Phó Chủ tịch Hội Môi giới BĐS – Ông Nguyễn Văn Đính cho rằng, việc thực hiện phòng chống rửa tiền phải là quy định bắt buộc đối với các doanh nghiệp BĐS. Đặc biệt, các nhà môi giới cần được trang bị đầy đủ kiến thức về lĩnh vực này. Các nhà môi giới cần có trách nhiệm báo cáo các giai dịch nghi là có hành vi vi phạm.
Theo ông Đính, hiện tại, các cơ quan Nhà nước đã có nhiều chế tài đối với hoạt động của những người làm môi giới, dịch vụ BĐS chưa tuân thủ đúng theo quy định của pháp luật. Trong đó đã có quy định chống rửa tiền đối với doanh nghiệp, tuy nhiên việc thực hiện như thế nào lại là câu chuyện khác.
“Trong hoạt động của các doanh nghiệp, sàn giao dịch BĐS hiện nay, mỗi thàng họ cần gửi báo cáo về việc họ bán sản phẩm gì, bán bao nhiêu về cho Sở Xây dựng. Nhưng việc này họ còn chưa chịu làm, chưa tuân thủ nghiêm túc. Thế nên, việc thực hiện báo cáo về công tác phòng chống rửa tiền, là nhiệm vụ mà có khi an ninh còn chưa phát hiện ra, đối với những doanh nghiệp BĐS là điều khó khả thi” – Ông Đính nhận định.
Cơ chế giám sát chưa thật sự chặt chẽ
Theo các chuyên gia, nguy cơ rửa tiền trong lĩnh vực BĐS là rất lớn. Tuy nhiên, để phòng chống là rất khó khăn, bởi các giao dịch mua bán, chuyển nhượng BĐS rất khó để kiểm tra và xác định nguồn gốc của tiền.
Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hộ BĐS TP. Hồ Chí Minh dẫn chứng, Nghị định phòng chống rửa tiền đã được Chính phủ ban hành từ năm 2019, với mức tiền từ 200 triệu đồng trở lên và các giao dịch có dấu hiệu nghi ngờ. Ngoài BĐS, quy định này còn áp dụng lên ngân hàng và chứng khoán.
Tất cả các giao dịch nên thông qua ngân hàng Nhà nước
“Hiện nay, Luật Kinh doanh BĐS không quy định thực hiện giao dịch BĐS qua sàn và người dân có thể thực hiện giao dịch trực tiếp với chủ đầu tư. Do vậy, những báo cáo của sàn giao dịch không phải là tổng số thực tế trên thị trường, nên không phản ánh đúng thực tế. Nếu muốn kiểm soát được nạn rửa tiền, cần quy định tất cả giao dịch BĐS phải qua ngân hàng. Đồng thời, cần sự phối hợp của cả tài chính, thuế thì mới giải quyết được” – Ông Châu phân tích.
TS. Nguyễn Trí Hiếu cũng đồng ý với quan điểm trên. Ông Hiếu cho biết, ở nước ta, nhiều đối tượng lợi dụng đầu tư BĐS để rửa tiền từ các hoạt động phi pháp. Các giao dịch mua bán BĐS chủ yếu được thực hiện bằng tiền mặt, cùng với cơ chế giám sát thiếu chặt chẽ khiến cho các hoạt động này có điều kiện để phát triển.
Ông Hiếu cho rằng, muốn phòng chống và ngăn chặn được nạn rửa tiền, quy định pháp luật nên bắt buộc các giao dịch BĐS phải thông qua ngân hàng, hạn chế thực hiện giao dịch bằng tiền mặt.
“Một khi tiền đã qua ngân hàng, từ đó có thể xác minh được nguồn tiền. Nếu có sai phạm xảy ra thì ngay lập tức báo lên các quan chức năng” – ông Hiếu nói.
Biên tập bởi Viraland.vn